Nhiều nghiên cứu y học hiện đại chứng minh rằng, trong thành phần của kha tử có chứa rất nhiều hoạt chất mang lại tác dụng trị ho, viêm họng, khan tiếng rất tốt. Cụ thể như nào cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
Kha tử là quả gì?
Loại quả này có tên khoa học là Terminalia chebula. Loại thực vật này được biết tới là một vị thuốc quý trong dân gian, thân gỗ, sống lâu năm cao từ 15-20m. Lá của cây kha tử có cuống ngắn, mọc đối xứng nhau, hoa mọc theo từng chùm, mỗi chùm có từ 2-3 bông.
Quả có hình giống quả trứng, màu nâu nhạt, đường kính từ 2.5-3cm, dài từ 3-5cm. Trong hạt có chứa nhiều hạt và thịt, khi nếm có vị chua và hơi chát.
Kha tử được trồng nhiều tại những khu rừng rừng xanh, hoặc khu rừng chuyển tiếp giữa rừng nửa rụng và rừng khớp. Ngoài ra, chúng ta có thể thấy loại quả này xuất hiện nhiều ở địa hình bằng phẳng như ven sông suối, ven đường, ở dưới chân núi cách mực nước biển 1200m. Ở Ấn Độ, dược liệu này có thể sinh sống và phát triển cả ở trên đất sét hay đất pha cát.
Ngoài Ấn Độ, Kha Tử được trồng nhiều tại những quốc gia khác như Miến Điện, Thái Lan, Lào, Campuchia. Tại Việt Nam, phân bố nhiều ở một số tỉnh miền Nam.
Quả kha tử có tác dụng gì?
Nhiều cuộc thí nghiệm cho thấy, trong phần thịt quả có chứa tới 51% hàm lượng Tanin, cụ thể bao gồm những axit sau: Chebulinic, Luteolic, Egalic, Galic. Những axit này tồn tại trong quả kha tử đóng vai trò như một chất kháng sinh, có khả năng ức chế sự phát triển của virus, vi khuẩn, mang lại tác dụng trong điều trị các bệnh lý viêm nhiễm.
Ngoài ra, trong quả kha tử còn tìm thấy hàm lượng lớn chất Terchebin và Chebutin. Hai hoạt chất này có khả năng chống co thắt cơ trơn, do vậy thường được ứng dụng trong các bài thuốc điều trị co thắt dạ dày, ruột, trợ tim, chống ho, bệnh viêm phế quản.
Đặc biệt, phần quả của kha tử còn chứa tới 30% các hoạt chất có khả năng săn chắc da như: glucosamine, acid ellagic, sennosid A(2), tanase, polyphenol oxidase, các acid amin, sennosid A(2), các acid amin, các đường glucose, arabinose, đường glucose, fructose…
Đối với phần nhân của quả, người ta tìm thấy lượng chất dầu màu vàng khá lớn, chiếm tới 3-7%. Chất dầu này chủ yếu gồm các thành phần acid như linoleic , palmitic và oleic. Đặc biệt, quả kha tử còn chứa một hoạt chất có khả năng chống ung thư là chebula nin.
Với những thành phần hóa học kể trên, quả kha tử mang tới tác dụng như sau:
- Điều trị viêm họng, khản tiếng.
- Có tác dụng giảm cơn ho nhờ hoạt chất Polysaccharide. Trong nghiên cứu, hoạt chất này cho kết quả điều trị cao hơn hẳn so với những chất chống ho mạnh như codein. Theo thử nghiệm lâm sàng, sau khi tiêm dẫn chất dược liệu có trọng quả kha tử cho thấy người bệnh kiểm soát được phản xạ họ rõ rệt.
- Ngăn chặn sự phát triển và hoạt động của virus gây suy yếu hệ miễn dịch.
- Ức chế một số loại vi khuẩn như: Trực khuẩn mủ xanh, trực khuẩn bạch hầu, liên cầu khuẩn tán huyết, tu cầu vàng, Pseudomonas aeruginosa, Salmonella typhi.
- Làm suy giảm sự hoạt động của các virus gây khản tiếng, viêm họng như: virus Rhinovirus, Virus adenovirus, herpes simplex (HPV), virus Epstein – Barr (EBV), coronavirus, virus cúm A, cúm B, liên cầu, tụ cầu,…
Ngoài ra, cam thảo cũng là một trong những loại thảo dược giúp điều trị các bệnh rất hiệu quả. Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin liên quan tới loại thảo dược này tại đây!!!
Cách dùng quả kha tử
Cách dùng quả kha tử khô
Tuy loại quả này là dược liệu thiên nhiên, lành tính, không mang đến tác dụng phụ cho người sử dụng nhưng người dùng cũng nên biết sử dụng sao cho đúng cách để phát huy tối đa công dụng của bài thuốc. Từ đó giảm sự tiến triển của bệnh.
- Bài thuốc từ quả khô trị ho lâu ngày:
Chuẩn bị nguyên liệu: Đảng sâm, kha tử mỗi vị 4g.
Cách thực hiện: Cho tất cả các nguyên liệu đem sắc với 400ml cho tới khi còn 200ml thì tắt bếp. Phần nước cốt chia làm 3, sử dụng trong ngày.
Điều trị ho có đờm ở trẻ em: Quả kha tử khô nướng chín, sau đó loại bỏ lớp vỏ bên ngoài. Tiếp đó, cho quả vào cốc nước ấm, bỏ thêm chút muối. Cho người bệnh người bệnh ngâm nước này và nuốt từ từ.
- Bài thuốc từ quả khô trị tiêu chảy, trĩ nội:
Chuẩn bị nguyên liệu: 10g kha tử khô, can khương, anh túc xác mỗi vị 5g.
Cách thực hiện: Đem tất cả các nguyên liệu rửa sạch với nước muối loãng. Sau đó vớt ra phơi khô. Khi dược liệu đã ráo nước bạn tiến hành tán nhỏ thành bột mịn. Mỗi lần sử dụng từ 3-5g pha cùng với nước ấm. Sử dụng mỗi ngày 3 lần, kiên trì dùng trong nhiều ngày sẽ mang lại hiệu quả điều trị rõ rệt.
Cách dùng quả kha tử tươi
- Bài thuốc từ quả tươi trị ho khản tiếng do phế hư:
Nguyên liệu chuẩn bị: 8g kha tử tươi, 6g cam thảo, 10g cát cánh.
Cách thực hiện: Quả tươi bỏ hạt, rồi cho lần lượt các dược liệu vào nồi sắc với 400ml cho tới khi cô đặc còn 200ml. Phần nước cốt chia làm 4, uống trong ngày, kiên trì sử dụng khoảng 1 tháng sẽ thấy bệnh tình thuyên giảm.
- Bài thuốc từ kha tử tươi trị đau bụng, tiêu chảy:
Nguyên liệu chuẩn bị: 2.8g quả kha tử tươi, 2g cù túc xác, 4g can khương và 2g quất hồng bì.
Cách thực hiện: Mang tất cả các nguyên liệu đem rửa sạch, sau đó phơi khô dưới bóng râm cho ráo nước. Tiếp tục tiến hành tán dược liệu thành bột mịn. Khi sử dụng lấy từ 3-6g hỗn hợp bột dược liệu pha với nước ấm. Sử dụng 2 lần mỗi ngày.
Cách ngậm kha tử với mật ong
Chuẩn bị nguyên liệu: Quả khô, ô mai và mật ong
Cách thực hiện: Tách lấy phần thịt của quả kha tử khô đem trộn với mật ong và ô mai. Sau đó vo thành viên rồi ngậm sẽ giúp cổ họng dịu.
Nhân sâm là một trong những loại thảo dược quý hiếm có tác dụng rất tốt trong việc điều trị bệnh. Hãy cùng chúng tôi tham khảo các dùng tại đây.
Quả kha tử mua ở đâu, giá bao nhiêu?
Loại quả này được biết đến là một loại dược liệu quý, sở hữu công dụng tốt đến với sức khỏe. Vì vậy, bạn đọc có thể tìm mua quả này ở các cửa hàng thuốc đông y trên địa bàn hoặc mua trực tiếp tại vườn trồng dược liệu. Giá bán của quả kha tử trên thị trường dao động trong khoảng từ 350-380k/kg. Trước khi quyết định mua, bạn đọc cần kiểm tra kỹ hàng, xem nguồn gốc xuất xứ để tránh trường hợp mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.
Quả kha tử có dùng được cho bà bầu không?
Chúng ta đều biết, phụ nữ trong giai đoạn mang thai sức khỏe và hệ miễn dịch sẽ suy yếu dần. Từ đó dễ mắc các chứng bệnh như sổ mũi, hắt hơi, đau đầu, cảm cúm,… Tuy nhiên, đối tượng này, nhất là phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu tiên không đươc tự ý sử dụng thuốc tây để điều trị. Nếu không sẽ gây nguy hiểm tới sức khỏe của thai nhi trong bụng, thậm chí là sảy thai. Bởi vậy những phương pháp điều trị bằng thảo dược thiên nhiên sẽ là lựa chọn tốt hơn cả. Một trong số đó là quả kha tử.
Sử dụng quả chữa ho cho bà bầu sẽ giúp loại bỏ được triệu chứng ho, ngạt mũi, khạc đờm, sốt, khó thở, đau tức ngực cho chị em nhanh chóng.
Bà bầu có thể kết hợp quả kha tử với mật ong, sự kết hợp này sẽ giúp làm dịu cơn đau, giảm tình trạng ho khan, ho có đờm và thông thoáng cổ họng.
Trên đây là một số thông tin xoay quanh quả kha tử. Hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp ích được cho độc giả.
Bác sĩ Lương Đức Chương sinh ngày 02/2/1954, ông nguyên là Thượng tá – Bác sỹ của Học viện Quân Y. Hiện nay, bác sĩ Chương đang làm việc và công tác tại Phòng chẩn trị y học cổ truyền Tâm Minh Đường